Υπηρεσία Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.)
Τι είναι το ΓΕΜΗ και από τι απαρτίζεται;
Το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (εφεξής Γ.Ε.ΜΗ.) καθιερώθηκε με τον Ν.3419/2005 και άρχισε να λειτουργεί το 2011 μετά την τροποποίησή του με τον Ν.3853/2010, ανταποκρινόμενο στο πάγιο αίτημα της επιχειρηματικής κοινότητας για τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ενημερωμένου και ενιαίου μητρώου του συνόλου των επιχειρήσεων στον ελλαδικό χώρο.
Το 2019 ο ιδρυτικός Νόμος του ΓΕΜΗ (Ν.3419/2005) αντικαταστάθηκε από τον ισχύοντα πλέον σήμερα Ν.4635/2019 Μέρος ΙΣΤ, σύμφωνα με τον οποίο:
Το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) είναι: α) το Εθνικό Μητρώο εμπορικής δημοσιότητας, στο οποίο πραγματοποιείται η δημοσιότητα πράξεων, στοιχείων ή και δηλώσεων των υπόχρεων προσώπων (όπως ορίζονται στο άρθρο 86 του νόμου) και β) το ελληνικό ηλεκτρονικό εθνικό δελτίο δημοσιότητας κατά την έννοια των παραγράφων 1 και 5 του άρθρου 16 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132.
Το πληροφοριακό σύστημα της βάσης δεδομένων του Γ.Ε.ΜΗ. απαρτίζεται από: α) το Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών, β) τη Μερίδα και γ) τον Φάκελο, τα οποία τηρούνται ηλεκτρονικά ως μία ή περισσότερες βάσεις δεδομένων και σε υποδομές τεχνολογίας και επικοινωνίας. (άρθρο 89 του νόμου)
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ΓΕΜΗ, τη λειτουργία του, το θεσμικό πλαίσιο που το διέπει και όλες τις σχετικές εγκυκλίους, ανακοινώσεις και υπουργικές αποφάσεις παρέχονται στην ιστότοπο του ΓΕΜΗ www.businessportal.gr
- Νέος Νόμος Για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Ν.4919/07-04-2022)
- Νόμος Για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Ν.4635/30-10-2019)
- Η ισχύουσα νομοθεσία για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς (Ν. 4601/2019)
- Ισχύον νόμος για τις Ανώνυμες Εταιρείες (Ν. 4548/2018)
- Ισχύον νόμος για τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (Ν. 4541/2018)
- Κωδικοποιημένος Νόμος για Iδιωτική Kεφαλαιουχική Eταιρεία Ι.Κ.Ε.
- Ισχύον Νόμος για Ενεργειακές Κοινότητες(Ν.4513/2018)
Ποιοι είναι οι υπόχρεοι εγγραφής στο ΓΕΜΗ;
Σύμφωνα με το άρθρο 86 του Ν.4635/2019, όπως ισχύει στο Γ.Ε.ΜΗ. εγγράφονται υποχρεωτικά:
- η Ανώνυμη Εταιρεία που προβλέπεται στον ν. 4548/2018 (Α΄ 104),
- η Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης που προβλέπεται στον ν. 3190/1955 (Α΄ 91),
- η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία που προβλέπεται στον ν. 4072/2012 (Α΄ 86),
- η Ομόρρυθμη και Ετερόρρυθμη (απλή ή κατά μετοχές) Εταιρεία που προβλέπονται στον ν. 4072/2012 (Α΄ 86), καθώς και οι ομόρρυθμοι εταίροι αυτών,
- ο Αστικός Συνεταιρισμός του ν. 1667/1986 (Α΄ 196) (στον οποίο περιλαμβάνονται ο αλληλασφαλιστικός, ο πιστωτικός και ο οικοδομικός συνεταιρισμός),
- η Κοιν.Σ.ΕΠ. που συστήνεται κατά τον ν. 4430/2016 (Α΄ 205) και η Κοι.Σ.Π.Ε. που συστήνεται κατά τον ν. 2716/1999 (Α΄ 96),
- η Αστική Εταιρεία με οικονομικό σκοπό (άρθρο 784 ΑΚ και 270 του ν. 4072/2012),
- ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Οικονομικού Σκοπού που προβλέπεται από τον Κανονισμό 2137/1985/ΕΟΚ (ΕΕΕΚ L. 199, διορθωτικό L. 247) και έχει την έδρα του στην ημεδαπή,
- η Ευρωπαϊκή Εταιρεία που προβλέπεται στον Κανονισμό 2157/2001/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 294) και έχει την έδρα της στην ημεδαπή,
- η Ευρωπαϊκή Συνεταιριστική Εταιρεία που προβλέπεται στον Κανονισμό 1435/2003/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 207) και έχει την έδρα της στην ημεδαπή,
- τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή αλλοδαπές εταιρείες
- η Κοινοπραξία που καταχωρίζεται σύμφωνα με το άρθρο 293 παράγραφος 3 του ν. 4072/2012.
- τα φυσικά πρόσωπα τα οποία με εγκατάσταση στην ημεδαπή και με σκοπό το κέρδος:
- διενεργούν εμπορικές πράξεις στο όνομά τους κατά σύνηθες επάγγελμα, ή
- διαθέτουν αγαθά ή υπηρεσίες ή διαμεσολαβούν στη διάθεση αυτών με επιχειρηματικό κίνδυνο, μέσω οργανωμένης υποδομής ή και μέσω εκμετάλλευσης της εργασίας τρίτων προσώπων,
- επί κληρονομικής διαδοχής φυσικών προσώπων υπάρχει υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. για τον κληρονόμο φυσικού προσώπου που ήταν εγγεγραμμένο στο Γ.Ε.ΜΗ. εφόσον ο κληρονόμος συνεχίζει τη δραστηριότητα του θανόντος και πληροί τις προϋποθέσεις των προηγουμένων εδαφίων.
Ρητά εξαιρούνται από την εγγραφή τους στο ΓΕΜΗ:
- τα Σωματεία (άρθρα 78-107 ΑΚ),
- τα Ιδρύματα (άρθρα 108-121 ΑΚ),
- οι Επιτροπές Εράνων (άρθρα 122-126 ΑΚ),
- τα φυσικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή, υπό την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 86
- οι αστικές εταιρείες για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας δικηγόρων, συμβολαιογράφων και δικαστικών επιμελητών,
- τα γραφεία ή υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (Α΄ 77) και του α.ν. 378/1968 (Α΄ 82),
- η Ναυτική Εταιρεία που συστήνεται κατά τον ν. 959/1979 (Α΄ 192) και η Ναυτιλιακή Εταιρεία Πλοίων Αναψυχής που συστήνεται κατά τον ν. 3182/2003 (Α΄ 220),
- τα γραφεία αλλοδαπών εταιρειών που εγκαθίστανται στην Ελλάδα σύμφωνα με τον α.ν. 89/1967 (Α΄ 132).
Ποια είναι τα ανταποδοτικά τέλη ΓΕΜΗ;
Τα ανταποδοτικά τέλη ΓΕΜΗ όπως ορίζονται στο άρθρο 113 παρ.1 εδάφ. α,β,γ,δ. του Ν. 4635/2019 και στην ΥΑ 79752/2014 (ΦΕΚ 3623 Β΄/31.12.2014) είναι τα εξής:
α. Τα Ανταποδοτικά τέλη τήρησης μερίδας καταβάλλονται από τους ήδη εγγεγραμμένους υπόχρεους εντός του πρώτου τριμήνου κάθε έτους και ανά νομική μορφή έχουν ως εξής:
ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ | ΕΤΗΣΙΟ ΤΕΛΟΣ |
Ανώνυμες Εταιρείες | 320 |
Υποκαταστήματα Αλλοδαπών Ανωνύμων Εταιρειών | 300 |
Ευρωπαϊκοί Όμιλοι Οικονομικού Σκοπού | 300 |
Ευρωπαϊκή Εταιρεία (SE) | 300 |
Ευρωπαϊκή Συνεταιριστική Εταιρεία | 300 |
Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης | 150 |
Υποκαταστήματα Αλλοδαπών Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης | 150 |
Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης | 100 |
Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες | 100 |
Προσωπικές Εταιρείες (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες | 80 |
Υποκαταστήματα Αλλοδαπών Προσωπικών Εταιρειών (ομορρύθμων και ετερορρύθμων) | 80 |
Ατομικές επιχειρήσεις | 30 |
Υποκαταστήματα αλλοδαπών ατομικών επιχειρήσεων, νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων της περ. θ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3419/2005 | 20 |
Αστικές Εταιρείες άρθρου 784 του ΑΚ | 100 |
Κοινοπραξίες | 100 |
β. Ανταποδοτικά τέλη καταχώρισης στο Γ.Ε.ΜΗ. για οποιαδήποτε καταχώριση του υπόχρεου στο ΓΕΜΗ, καθώς και για τη δέσμευση επωνυμιών και διακριτικών τίτλων στο «Ειδικό Μητρώο Επωνυμιών και Διακριτικών Τίτλων Υπό Έγκριση». Το τέλος καταχώρισης είναι ενιαίο για όλους τους υπόχρεους και όλες τις Υπηρεσίες ΓΕΜΗ και ανέρχεται σε 10 ευρώ/ ανά καταχώριση.
γ. Ανταποδοτικά τέλη για λήψη πιστοποιητικών και αντιγράφων που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 111 του Ν.4635/2019, τα οποία καταβάλλονται από τον αιτούντα το πιστοποιητικό/ αντίγραφο. Το κόστος έκδοσης Πιστοποιητικού και Αντιγράφων από το ΓΕΜΗ ανέρχεται στα 5 ευρώ για όλα τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά Πιστοποιητικά/ Αντίγραφα, εκτός από το “Αμιγές Πιστοποιητικό Ιστορικότητας”, το κόστος έκδοσης του οποίου ανέρχεται στα 10 ευρώ.
Εξαιρείται η λήψη αντιγράφου Πρακτικού Γενικής Συνέλευσης, το οποίο δεν χορηγείται ηλεκτρονικά, για το οποίο το κόστος ανέρχεται στα 3 ευρώ + 0,50 ευρώ/σελίδα και η πληρωμή γίνεται στο ταμείο του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας κατά τη λήψη του αντιγράφου. Ας σημειωθεί ότι η χορήγηση του ανωτέρω εξετάζεται κατά περίπτωση.
Πως λαμβάνω κωδικούς πρόσβασης στο ΓΕΜΗ, προκειμένου να υποβάλλω ηλεκτρονικά αιτήσεις καταχώρισης μεταβολών και λήψης πιστοποιητικών και αντιγράφων;
Η εγγραφή στο portal στο ΓΕΜΗ προκειμένου οι υπόχρεοι να υποβάλλουν ηλεκτρονικά αιτήσεις καταχώρισης μεταβολών και να λαμβάνουν οι ίδιοι αλλά και οποιοσδήποτε τρίτος πιστοποιητικά και αντίγραφα, γίνεται μέσω του https://services.businessportal.gr/ επιλέγοντας “ΕΓΓΡΑΦΗ”.
Η εγγραφή “υπόχρεου” γίνεται με την επιλογή “Είμαι επιχείρηση υπόχρεη Γ.Ε.ΜΗ. – Εγγραφή με διασταύρωση ΑΦΜ μέσω ΓΓΠΣ”, όπου γίνεται αυθεντικοποίηση κάθε «υπόχρεης» επιχείρησης, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς taxis αυτής.
Αν στην πορεία κάποιος υπόχρεος ξεχάσει ή θέλει να αλλάξει τους κωδικούς του επιλέγει την «Διαδικασία Αρχικοποίησης Στοιχείων Πρόσβασης για Υπόχρεους στο businessportal.gr», για την οποία μπορείτε να βρείτε πληροφορίες εδώ.
Η εγγραφή «τρίτου» προσώπου το οποίο επιθυμεί να λάβει πιστοποιητικά ή αντίγραφα για κάποια «υπόχρεη» εταιρεία, γίνεται με την επιλογή «Δεν είμαι επιχείρηση υπόχρεη Γ.Ε.ΜΗ. – Απευθείας εγγραφή στο σύστημα», όπου συμπληρώνει τα απαιτούμενα στοιχεία καθώς και τους κωδικούς εισόδου που επιθυμεί και αφού λάβει αμέσως ένα email με το link ενεργοποίησης, ενεργοποιεί τον κωδικό του και στη συνέχεια αιτείται το πιστοποιητικό ή το αντίγραφο που επιθυμεί.
Πώς λαμβάνω Πιστοποιητικά και Αντίγραφα/Αποσπάσματα πράξεων και στοιχείων που εμφανίζονται στη Μερίδα των υπόχρεων;
Σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 111 του Ν. 4635/2019, οι αιτήσεις για λήψη πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο, γίνονται αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή και στην κατά περίπτωση αρμόδια υπηρεσία ΓΕΜΗ, ενώ και η έκδοση και χορήγηση αυτών γίνεται επίσης αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή και ψηφιακά υπογεγραμμένα.
Μοναδική εξαίρεση αποτελούν τα αιτήματα για χορήγηση αντιγράφου πρακτικού Γενικής Συνέλευσης Α.Ε., τα οποία υποβάλλονται με έντυπη αίτηση.
Η κατάθεση ηλεκτρονικής αίτησης για λήψη πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο γίνεται από οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο στον ιστότοπο www.businessportal.gr. Οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος μπορεί να εγγραφεί στο “businessportal.gr” ως φυσικό πρόσωπο και κατόπιν να αιτηθεί την έκδοση πιστοποιητικού για ΑΕ.
Για την χορήγηση των πιστοποιητικών και των αντιγράφων από το ΓΕΜΗ έχει θεσπιστεί ανταποδοτικό τέλος, το οποίο πρέπει να καταβληθεί κατά την κατάθεση της αίτησης με τους διαθέσιμους τρόπους πληρωμής, οι οποίοι είναι με κάρτα ή με μεταφορά σε τραπεζικό λογαριασμό.
Το κόστος έκδοσης Πιστοποιητικού και Αντιγράφων από το ΓΕΜΗ ανέρχεται στα 5 ευρώ για όλα τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά Πιστοποιητικά/ Αντίγραφα, εκτός από το “Αμιγές Πιστοποιητικό Ιστορικότητας”, το κόστος έκδοσης του οποίου ανέρχεται στα 10 ευρώ.
Η πλειοψηφία των Πιστοποιητικών/ Αντιγράφων εκδίδεται εντός 10 ημερών, εκτός των Πιστοποιητικών που το σύστημα αναφέρει ότι είναι “άμεσα διαθέσιμα”, οπότε και εκδίδονται αυτόματα.
Τα Πιστοποιητικά ΑΕ με σύσταση προ ΓΕΜΗ, για τα οποία θα πρέπει να αναζητηθούν στοιχεία από την αρμόδια Περιφέρεια, οπότε ο χρόνος έκδοσης ποικίλει ανάλογα με το πότε θα απαντήσει η αρμόδια Περιφέρεια και μπορεί να ανέλθει στις 10 ημέρες.
Σημειώνουμε ότι οι Υπηρεσίες ΓΕΜΗ δεν δύνανται μέχρι στιγμής να χορηγήσουν Πιστοποιητικό Καλής Λειτουργίας (Good Standing), το οποίο προβλέπεται στο άρθρο 111 του Ν. 4635/2019, καθώς εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης και η ενεργοποίηση της έκδοσης του ανωτέρω νέου Πιστοποιητικού. Εναλλακτικά μπορείτε να επιλέξετε το “Γενικό Πιστοποιητικό Μεταβολών”, το οποίο περιλαμβάνει πληροφορίες για την κατάσταση (“status”) της επιχείρησης.